BAMRO

"Dit is een belangrijke stap in de goede richting, maar er is nog veel te doen", zei Guterres in een verklaring van zijn woordvoerder, Farhan Haq.
De hoogste ambtenaar van de VN die de inspanningen leidt om duurzame vrede in het Midden-Oosten te bewerkstelligen, Tor Wennesland, herhaalde de opmerkingen en verwelkomde ook de aankondiging van een "humanitaire pauze" van 96 uur in de door oorlog verscheurde Gazastrook.

"Deze pauze moet volledig worden gebruikt om de vrijlating van de gijzelaars te vergemakkelijken en de dringende behoeften van de Palestijnen in Gaza te verlichten," zei hij.

De ontwikkeling komt op het moment dat humanitaire organisaties van de VN hebben herhaald dat ze klaar blijven om de kans te grijpen om levensreddende hulp in de enclave op te schalen.

"Een oceaan van behoeften"
Na de aankondiging van een vierdaags staakt-het-vuren heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) opnieuw opgeroepen tot veilige en ongehinderde humanitaire toegang tot de Gazastrook.

"De gevechten moeten stoppen, zodat we onze reactie snel kunnen opschalen", zegt dr. Ahmed Al-Mandhari, regionaal directeur van de WHO voor het oostelijke Middellandse Zeegebied. "We kunnen niet doorgaan met het verstrekken van hulp aan Gaza in een zee van nood."

Ondertussen zei de WHO dat er een nieuwe evacuatie aan de gang was in het Al-Shifa-ziekenhuis in Gaza-stad, en dat er nog meer zullen volgen in het noorden van Gaza.

'Een zinloos conflict'
Volgens berichten in de media zou het staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas naar verwachting binnen 24 uur na de aankondiging beginnen. In zijn verklaring prees Wennesland de inspanningen van de regeringen van Egypte, Qatar en de Verenigde Staten om de overeenkomst te "vergemakkelijken".

De WHO-vertegenwoordiger in de bezette Palestijnse gebieden, Richard Peeperkorn, zei dat elk nieuws over een humanitaire pauze en de vrijlating van gijzelaars welkom was, maar dat een echt einde aan de gevechten nodig was.

Op dezelfde persconferentie van de WHO in Caïro riep Dr. Al-Mandhari op tot een "permanent staakt-het-vuren" en zei dat de partijen in het conflict "het welzijn en de gezondheid van hun volk tot hun eerste prioriteit moeten maken".

Het hoofd van het VN-gezondheidsagentschap nam ook een minuut stilte in acht ter ere van WHO-medewerker Dima Alhaj, die dinsdag in Gaza werd gedood, samen met vele familieleden. "Terwijl we rouwen, worden we herinnerd aan de zinloze aard van dit conflict en het feit dat in Gaza vandaag geen enkele plaats veilig is voor burgers, inclusief onze eigen VN-collega's", zei hij.

Sinds het begin van de Israëlische vergelding voor de bloedbaden van Hamas op 7 oktober, waarbij 1.200 mensen omkwamen in het zuiden van Israël en waarbij 240 mensen werden gegijzeld, zijn 108 medewerkers van de Verenigde Naties gedood in de Gazastrook.
Nieuwe ziekenhuisevacuaties aan de gang
Dr. Peeperkorn onthulde woensdag dat er een missie aan de gang was in nauwe samenwerking met humanitaire partners, de Palestijnse Rode Halve Maan en Artsen zonder Grenzen, om patiënten en gezondheidswerkers die in Al-Shifa achterbleven te evacueren.

De missie volgt op de evacuatie door verschillende instanties van 31 premature baby's op zondag. Van de 220 patiënten en 200 gezondheidswerkers die nog in het ziekenhuis liggen, zouden prioritaire evacués 21 dialysepatiënten, 29 patiënten met ruggenmergletsel en patiënten op de intensive care zijn, zei Peeperkorn.

Hij deelde ook mee dat het VN-gezondheidsagentschap in de tussentijd verzoeken had ontvangen om drie andere ziekenhuizen in het noorden van Gaza te evacueren: het Al-Ahli Arab Hospital, het Al-Awda Hospital en het Indonesische ziekenhuis, en dat de planning aan de gang was, waarbij de WHO en haar partners kosten noch moeite hebben gespaard om "ervoor te zorgen dat dit in de komende dagen gebeurt".

Hij legde uit dat dergelijke evacuaties alleen op verzoek en als laatste redmiddel worden uitgevoerd.

Aanvallen op de gezondheidssector
Dr. Al-Mandhari betreurde het feit dat zelfs ziekenhuizen niet worden beschermd tegen de "verschrikkingen" van het conflict in Gaza. De WHO heeft sinds 7 oktober 178 aanvallen op de gezondheidszorg in de Gazastrook gedocumenteerd en van de 36 ziekenhuizen in de enclave functioneren er 28 niet meer, vertelde zijn collega, Dr. Peeperkorn, aan verslaggevers.

De overige acht ziekenhuizen, allemaal in het zuiden, zijn "overweldigd", zei hij, en alles moet in het werk worden gesteld om ze functioneel te houden en hun beddencapaciteit te vergroten.

De enclave had voor de huidige escalatie ongeveer 3.500 ziekenhuisbedden en dat aantal is nu gedaald tot minder dan 1.400.

Er is veel meer hulp nodig
Het vooruitzicht van een staakt-het-vuren heeft de hoop gewekt op een betere toegang tot wanhopige burgers in Gaza en een toename van de hoeveelheid hulpgoederen die aankomt.

Volgens het VN-Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken (OCHA) vertegenwoordigen de vrachtwagens met hulpgoederen die sinds 21 oktober Gaza zijn binnengekomen slechts 14 procent van het maandelijkse volume van humanitair en commercieel transport dat de enclave bereikte vóór het uitbreken van de vijandelijkheden, exclusief brandstof, die tot een paar dagen geleden volledig verboden was door de Israëlische autoriteiten.

OCHA zei dat op dinsdag 63.800 liter brandstof Gaza binnenkwam vanuit Egypte, na een Israëlisch besluit van 18 november om "de dagelijkse invoer van kleine hoeveelheden brandstof voor essentiële humanitaire operaties toe te staan".

De inkomende brandstof wordt gedistribueerd door het VN-agentschap voor Palestijnse vluchtelingen, UNRWA, ter ondersteuning van de distributie van voedsel en de werking van generatoren in ziekenhuizen, water- en sanitaire voorzieningen, schuilplaatsen en andere essentiële diensten.

Geen eten in het noorden
Het nieuws van het staakt-het-vuren kwam te midden van de vrees dat de honger zich zou verspreiden naar het noorden, dat door Israëlische militaire operaties van het zuiden is afgesneden. Humanitaire organisaties kunnen daar sinds 7 november geen hulp meer leveren. Vanwege het gebrek aan kookfaciliteiten en brandstof, "zijn mensen tevreden met het consumeren van de weinige rauwe groenten of onrijp fruit die voor hen beschikbaar blijven", zei OCHA, terwijl er geen bakkerijen open zijn.

Het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken waarschuwde ook dat vee in het noorden "wordt geconfronteerd met hongersnood en het risico op overlijden" als gevolg van tekorten aan veevoer en water, en dat gewassen "steeds meer worden verlaten".

De Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) zei 10 dagen geleden dat het de hele burgerbevolking van Gaza als voedselonzeker beschouwt.

De behoeften op het gebied van geestelijke gezondheid rijzen de pan uit
Het leed veroorzaakt door constante beschietingen, ontheemding en massale overbevolking in UNRWA-schuilplaatsen, waarin 400 mensen toiletten moeten delen, heeft een zware psychologische tol geëist van de inwoners van Gaza. OCHA zei dat de behoefte aan geestelijke gezondheidszorg "omhoogschiet", vooral voor de meest kwetsbaren: kinderen, mensen met een handicap en mensen met complexe reeds bestaande aandoeningen.

"In sommige opvangcentra in Gaza worden slechts beperkte psychosociale ondersteuning en psychologische eerste hulp geboden, waar beschermingswerkers zijn gehuisvest en de capaciteit hebben om te reageren", aldus OCHA. Veel diensten zijn naar verluidt vernietigd en een groot aantal personeelsleden is niet in staat om te werken.

Het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden wees ook op een toename van het verkeer van niet-begeleide kinderen en gescheiden gezinnen. Hij zei dat er een plan tussen instanties wordt ontwikkeld om deze situatie aan te pakken, inclusief de registratie van gevallen.